Liên đoàn Điền kinh Quốc tế (IAAF) hôm thứ sáu 13/11 đưa ra quyết định cấm thi đấu vô thời hạn đối với điền kinh Nga tại mọi giải quốc tế, sau khi họ xem xét báo cáo của Cơ quan chống doping thế giới (WADA). Ban điều tra độc lập của WADA tuyên bố họ phát hiện từng có “Chương trình doping được nhà nước bảo trợ” tại Nga.
Như vậy, các VĐV của Liên đoàn điền kinh Nga sẽ không được tham gia mọi giải đấu quốc tế thuộc hệ thống của IAAF từ nay cho tới khi có quyết định chính thức, có thể bao gồm World Athletic Series và cả Olympic 2016 - Thế vận hội mùa hè khai mạc vào ngày 5/8 năm tới, ở Rio de Janeiro, Brazil.
Bộ trưởng Thể thao Nga Vitaly Mutko cho biết quyết định đình chỉ điền kinh Nga tại các giải quốc tế chỉ là "tạm thời" và "là vấn đề có khả năng giải quyết".
| Cánh cửa dự Olympic 2016 vẫn chưa khép lại với các kiện tướng điền kinh Nga. Ảnh: Sky. |
Các quan chức của IAAF và Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đều để ngỏ khả năng cho điền kinh Nga được tham gia Olympic hè 2016. Nếu thể thao Nga thực hiện cải cách hệ thống kiểm soát doping, và nếu nỗ lực đó thuyết phục được các phái đoàn kiểm tra của quốc tế trong thời gian tới thì Liên đoàn điền kinh nước này sẽ không còn bị cấm thi đấu quốc tế. Nghĩa là thể thao Nga cần sớm chứng tỏ được các biện pháp chống doping hiệu quả theo đúng các tiêu chuẩn yêu cầu của WADA. Trung tâm xét nghiệm doping Moscow mới đây đã bị chính WADA yêu cầu đình chỉ hoạt động. Giám đốc Trung tâm này bị cáo buộc từng ra lệnh hủy bỏ 1.417 mẫu thử doping của các VĐV Nga ngay trước khi WADA cử một nhóm tới kiểm tra Trung tâm hồi tháng 12/2014.
Trong trường hợp Liên đoàn điền kinh Nga không kịp thoát án phạt trước khi Olympic diễn ra tại Brazil vào tháng 8/2016, thì các VĐV đạt chuẩn Olympic của họ vẫn có thể được quyền tranh tài ở Rio de Janeiro nếu đăng ký với tư cách là những VĐV độc lập thi đấu cá nhân (nghĩa là không đại diện cho quốc gia nào, giống như các VĐV đang phải tị nạn).
Một số VĐV tài năng người Nga đã bắt đầu tham khảo các thủ tục đăng ký thi đấu Olympic 2016 với tư cách cá nhân độc lập.
Yevgeny Trofimov, HLV riêng của nữ VĐV nhảy sào hiện giữ kỷ lục Olympic và thế giới, Yelena Isinbayeva, tiết lộ rằng ông sẽ xem xét xem liệu đăng ký độc lập có phải là một lựa chọn khả thi.
“Với Yelena Isinbayeva, điều rất quan trọng là cô ấy cần phải tranh tài ở Brazil để chứng minh sự trong sạch của cá nhân trước nạn sử dụng doping ở Nga. Chúng tôi muốn chứng tỏ với thế giới rằng thể thao Nga có nhiều VĐV tài năng thực sự”, HLV Trofimov giải thích.
 |
| Isinbayeva là một sự đảm bảo bằng vàng ròng cho thành tích huy chương của thể thao Nga, nếu kiện tướng nhảy sào này được dự Olympic 2016. |
Bản thân Yelena Isinbayeva, VĐV 33 tuổi đã có hai HC vàng Olympic và ba lần vô địch thế giới, đã kêu gọi trước khi IAAF phạt điền kinh Nga: “Xin đừng cấm thi đấu các vận động viên trung thực của chúng tôi”. Cô từ lâu đã được đánh giá là nữ VĐV nhảy sào vĩ đại nhất mọi thời đại.
Theo một số hãng tin quốc tế, IOC sẽ cân nhắc các đề nghị thi đấu cá nhân từ những VĐV người Nga. Khi đó, các VĐV độc lập sẽ tranh tài và được ghi nhận thành tích cùng lá cờ Olympic. Các huy chương mà những VĐV dạng này giành được sẽ không được cộng vào bảng tổng sắp của thể thao Nga.
Lần đầu tiên các VĐV độc lập được chấp nhận thi đấu tại Olympic là ở Barcelona 1992, khi có 52 VĐV người Nam Tư cũ tranh tài dưới ngọn cờ Olympic. Gần đây, có bốn VĐV, của Netherlands Antilles và quốc gia mới thành lập năm 2011 South Sudan, tranh tài với tư cách cá nhân ở Olympic London 2012.
Chỉ mới tháng trước, Chủ tịch IOC Thomas Bach thông báo rằng những người tị nạn sẽ được phép thi đấu dưới ngọn cờ Olympic tại Rio 2016.
IAAF có thể có quyền hạn ngăn cấm các VĐV điền kinh Nga đăng ký tranh tài với tư cách cá nhân ở Olympic 2016. Tuy nhiên, các quan chức IAAF từ chối tiết lộ họ có định cản trở mọi nỗ lực thi đấu của các VĐV Nga hay không. Phát ngôn viên của tổ chức này tuyên bố hiện giờ IAAF chỉ tập trung vào mục tiêu đưa cả nền điền kinh Nga trở lại với sự trong sạch theo đúng chuẩn quốc tế.
 |
| Bộ trưởng Vitaly Mutko tin rằng thể thao Nga sẽ sớm trở lại trạng thái bình thường. |
Bộ trưởng Thể thao Nga Vitaly Mutko cũng hy vọng cả nền thể thao Nga sẽ nỗ lực thay đổi để sớm thoát khỏi án phạt doping và trở lại thi đấu quốc tế trong vòng ba tháng tới, nghĩa là có thể kịp dự cả giải điền kinh Vô địch thế giới trong nhà tại Portland, Oregon, Mỹ vào tháng 3/2016.
“Đình chỉ thi đấu tạm thời đối với điền kinh Nga là một quyết định có thể dự đoán được và dễ hiểu từ IAAF”, Bộ trưởng Mutko đánh giá về án phạt đối với Liên đoàn điền kinh Nga.
Quan chức này cũng khẳng định Bộ thể thao Nga sẽ thành lập một Ủy ban để kiểm tra và đối phó với các cáo buộc về doping hệ thống tại Nga trong báo cáo mà WADA công bố gần đây.
“Chúng tôi cần phải hiểu được họ muốn gì và đâu là những mối đe dọa mà họ nhìn thấy trong hệ thống kiểm soát doping của thể thao Nga. Chúng tôi sẽ xây dựng lộ trình cải cách chung và cố gắng làm điều đó một cách nhanh chóng. Tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể làm tất cả công việc trong khoảng từ hai đến ba tháng. Tôi hy vọng trong 90 ngày nữa chúng tôi sẽ phục hồi được tư cách thi đấu cho Liên đoàn điền kinh Nga”, ông Mutko nhấn mạnh.
Nguyễn Phát
