Gặp khó ở Man Utd, Mata có nguy cơ đi vào vết xe đổ ở Chelsea

Trên sân Liberty của Swansea tối thứ bảy 21/2, Juan Mata chỉ vào sân từ ghế dự bị, thay Ángel Di María, khi trận đấu chỉ còn khoảng 11 phút đá chính thức. Lúc đó HLV Van Gaal hy vọng sự góp mặt của anh có thể giúp Man Utd xoay chuyển tình thế để có điểm khi ra về. Nhưng cuối cùng “Quỷ đỏ” vẫn phải chấp nhận thất bại 1-2 và mất vị trí thứ ba trên bảng điểm Ngoại hạng Anh vào tay Arsenal.

Tuy nhiên, ngay cả trong nhóm dự bị, tiền vệ 26 tuổi người Tây Ban Nha cũng không phải là lựa chọn thay thế đầu tiên mà HLV người Hà Lan nghĩ tới. Trước đó, trong nỗ lực tìm kiếm bàn phá bỏ tỷ số cân bằng 1-1, Van Gaal đã tung Antonio Valencia vào sân từ phút 46, và sau đó tới lượt Ashley Young ở phút 58.

Mata gia nhập sân Old Trafford cách đây khoảng 13 tháng, khi Man Utd quyết định chi 57 triệu đôla để có anh từ Chelsea với hy vọng ngôi sao này sẽ góp sức ngăn chặn đà suy yếu dưới thời David Moyes. Còn hiện giờ, vai trò của anh tại đây đang có chiều hướng giống như những tháng ngày cuối cùng đen tối của anh tại Chelsea.

Mức độ đóng góp của Mata lúc này khiến mọi người dễ dàng quên đi anh từng gây ấn tượng trong hai mùa giải đầu tiên tới Ngoại hạng Anh, tức là giai đoạn trước khi Mourinho trở lại Chelsea và dần chấm dứt sự nghiệp của anh ở sân Stamford Bridge.

Sau khi chuyển tới từ Valencia hồi năm 2011, Mata được giao đảm nhận vai trò cầu thủ số 10 ở Chelsea và trở thành một mắt xích sáng tạo trong thành phần đội quân chinh phục bóng đá châu Âu với chiếc Cup Champions League 2012 (chính anh kiến tạo bàn gỡ trong trận chung kết). Cựu học viên của lò đào tạo trẻ Real Madrid còn góp công giúp Chelsea đoạt Cup FA (Mata kiến tạo bàn mở tỷ số trận chung kết ở sân Wembley), và nâng cao chiếc Cup Europa League hè 2013 (cú đá phạt góc của Mata dẫn tới bàn quyết định thắng lợi ở chung kết). Riêng trong mùa giải thứ hai thi đấu tại Chelsea, Mata ghi được tổng cộng 20 bàn và thực hiện tới 35 pha kiến tạo thành bàn ở mọi giải đấu.

Mata (phải) từng khẳng định tài năng và đẳng cấp khi đóng vai trò linh hồn sáng tạo của Chelsea hai năm liền vô địch châu Âu - Champions League 2012, rồi Europa League 2013. Ảnh: Reuters.

Nhưng sau đó, anh đã thất bại trong nỗ lực tìm một chỗ đứng vững chắc trong thành phần đội hình chính của Chelsea kể từ khi Mourinho quay lại đây hồi mùa hè 2013. Anh thường xuyên phải ngồi dự bị ở nửa đầu mùa giải 2013-2014, khi HLV người Bồ Đào Nha thích dùng Oscar hơn cho vị trí cầu thủ dẫn dắt lối chơi. Việc anh bị thất sủng ở Stamford Bridge ngày đó trở thành cơ hội cho Man Utd tăng cường lực lượng. 

HLV Moyes mang anh về sân Old Trafford vào cuối tháng 1/2014 với khoản phí kỷ lục của CLB thời điểm đó. Anh có sự khởi đầu chậm chạp tại Man Utd vì không đảm bảo thể lực trong một số trận đấu, nhưng cuối cùng đã tạo được dấu ấn ban đầu khi ghi sáu bàn trong sáu trận đấu cuối cùng của mùa giải mà anh góp mặt.

Tuy nhiên Van Gaal cũng không khai thác tốt được Mata trong hơn nửa mùa giải hiện nay. Trước ông, cả Andre Villas-Boas và Roberto Di Matteo khi dẫn dắt Chelsea đều tin dùng Mata. Cựu HLV Valencia, Rafa Benitez, cũng rất thích phong cách chơi bóng của tiền vệ này. Quan điểm dùng người của Van Gaal có lẽ giống với học trò cũ Mourinho.

HLV 63 tuổi người Hà Lan từng khen ngợi Mata hồi tháng 11/2014, nhưng trước đó chính ông đã nói 'không hài lòng' với tiền vệ 26 tuổi.

“Chúng tôi đã chơi tốt nhưng vẫn cần và có thể cải thiện màn trình diễn thời gian tới. Tôi không thực sự hài lòng khi để Rooney chơi như một tiền đạo và Mata thi đấu ở tuyến tiền vệ. Và đó chính là lý do buộc tôi đang phải thay đổi chiến thuật”, Van Gaal từng giải thích thắc mắc liên quan tới việc Rooney bị kéo xuống tuyến giữa còn Mata ít được sử dụng hơn so với đầu mùa.

Với việc liên tục thay đổi đội hình và đấu pháp, lại có nhiều lựa chọn cho tuyến tấn công, Van Gaal muốn các cầu thủ tuyến trên của mình tạo ra được mối đe dọa lớn hơn cho hàng phòng ngự đối phương so với những gì Mata đã thể hiện.

Đó là lý do giúp Angel di Maria, cầu thủ đắt giá nhất lịch sử Ngoại hạng Anh, luôn được tin dùng hơn Mata, bất chấp phong độ hiện tại của ngôi sao chạy cánh người Argentina chưa khi nào gần với thời đỉnh cao ở Real Madrid.

Di Maria đang được ưu ái hơn so với Mata, vì anh phù hợp hơn với triết lý dùng người của Van Gaal. Ảnh Reuters.

Sau khi vào sân từ phút 79 ở trận thua Swansea mới đây, Mata đóng vai trò một cầu thủ dẫn dắt các đợt tấn công của Man Utd từ bên phần sân nhà. Nhưng cách bố trí này không mang lại hiệu quả. Mata chỉ tạo được đúng một cơ hội, nhưng các đồng đội không đưa được bóng vào lưới. Man Utd chịu thua cả hai trận trước Swansea với cùng tỷ số 1-2 ở mùa giải này. Đây là thất bại thứ năm của họ ở giải Ngoại hạng Anh mùa này.

Tuy nhiên, Mata vẫn là một tài năng được giới chuyên môn thừa nhận. Nếu Van Gaal tìm được cách khai thác tốt nhất khả năng của anh, ông sẽ có trong tay một cầu thủ hàng đầu. Chính Mata là ngôi sao gần như gánh cả đội Chelsea tới vị trí thứ ba Ngoại hạng Anh khi kết thúc giải hồi mùa hè 2013, trước ngày Mourinho quay lại. Anh còn là thành viên của đội hình 11 Ngôi sao Ngoại hạng Anh mùa giải 2012-2013, với tư cách là một trong bốn tiền vệ xuất sắc cùng với Eden Hazard (Chelsea), Michael Carrick (Man Utd), Gareth Bale (Tottenham, giờ khoác áo Real).

Xuân Lộc