Dân số của Iceland là 329.000 người, ít hơn dân số của quận Hoàng Mai (Hà Nội) vào năm 2013 là 364.900 người. Ngay cả El Salvador, đội bóng tí hon để thua 1-10 trong trận ra mắt của họ tại World Cup 1982 còn có sự hậu thuẫn từ bốn triệu dân. Xứ Wales, đội vừa lần đầu sau 58 năm giành vé dự Euro, cũng có dân số gấp 10 lần Iceland.
Kể từ khi vào sân thay người cha Arnor vào năm 17 tuổi, Eidur Gudjohnsen đã dành hầu hết 19 năm thi đấu quốc tế để làm lá cờ đầu ở đội tuyển Iceland. Tuy nhiên, tham dự một giải đấu lớn như Euro luôn là giấc mơ xa vời với cựu cầu thủ Chelsea. Ba năm trước, Iceland còn xếp dưới những “chú lùn” Liechtenstein hay Luxembourg trên bảng xếp hạng FIFA.
Ở tuổi 37, Gudjohnsen mơ được ra sân ở giải đấu lớn nhất châu Âu vào năm sau. Nếu điều đó xảy ra, đó sẽ là mốc son chói lọi trong sự nghiệp của anh. Cũng giống như kỳ tích mà đội bóng anh đang khoác áo tạo nên khi giành quyền dự vòng chung kết Euro.
| Eidur Gudjohnsen thời đỉnh cao, khi còn khoác áo Chelsea. Ảnh: Reuters. |
Thế hệ những đứa trẻ đá bóng trong nhà
Gudjohnsen là một trường hợp may mắn khi có người cha Arnor từng thi đấu ở nước ngoài. Từ khi bảy tuổi, Eidur đã gia nhập học viện bóng đá của Anderlecht (Bỉ), điều này giúp anh tránh được mùa đông lạnh giá và địa hình đồi núi ở quê nhà.
Tại Iceland, bóng đá chỉ diễn ra bình thường trong bốn hay năm tháng mùa hè. Khoảng thời gian còn lại, do nhiệt độ xuống rất thấp, những đứa trẻ muốn chơi “môn thể thao vua” phải tập luyện ở một sân cỏ nhân tạo trong nhà, với mặt sân cứng và nhỏ.
Trong khoảng 15 năm gần đây, Iceland đã có sự đầu tư mạnh mẽ cho bóng đá. Hiện, đảo quốc này có 30 sân vận động có thể thi đấu ở mọi thời điểm trong năm, bảy trong số đó là sân trong nhà. Ngoài ra, 150 nhà thi đấu được xây dựng giúp những cầu thủ trẻ có thể chơi bóng vào mùa đông.
Đó là tiền đề giúp đội tuyển U21 của quốc gia này lọt vào vòng chung kết châu Âu năm 2011. Lứa cầu thủ đó, bây giờ là nòng cốt đưa Iceland đến giải đấu trên đất Pháp vào năm sau.
 |
| Đội tuyển Iceland hiện tại được đặt nền móng từ đội U21 dự vòng chung kết châu Âu năm 2011. Ảnh: Reuters. |
“Ở quốc gia này, những sân có mái che là một cuộc khai sáng. Mỗi ngôi làng đều muốn có một sân cỏ nhân tạo. Thời điểm này, gần như mọi trường học ở đây đều có một cái như thế. Lứa tuyển thủ quốc gia hiện này được sản sinh từ những sân trong nhà. Rất nhiều người trong số họ được huấn luyện trong nhà. Họ có thể ra ngoài nếu thời tiết tốt nhưng cũng có đủ trang thiết bị để tập luyện trong tình huống ngược lại”, Heimir Hallgrimsson, HLV của đội tuyển Iceland nói trên BBC.
Điều này có nghĩa là mọi đứa trẻ từ những làng quê hẻo lánh nhất đều có cơ hội tiếp xúc với bóng đá, câu chuyện cứ ngỡ là cổ tích ở một quốc gia nằm ngay cạnh đảo Greenland.
HLV được đào tạo và có mặt ở mọi cấp độ
Iceland không có CLB chuyên nghiệp, nhưng số lượng HLV có bằng cấp thì nhiều vô kể. Thậm chí đã có 639 người sở hữu bằng B của UEFA.
Bản thân Heimir Hallgrimsson chưa từng đặt chân ra khỏi Iceland khi còn theo nghiệp quần đùi áo số. Ngoài thời gian làm HLV, ông còn theo nghề nha sĩ. Tuy nhiên, nhà cầm quân này cho biết, sự chuyên nghiệp trong công tác đào tạo bóng đá tại Iceland là ưu tiên hàng đầu.
Ông nói: “Mỗi thị trấn hay ngôi làng tại Iceland đều muốn có một đội bóng tốt cho phụ huynh và những đứa trẻ. Với các HLV có bằng A hoặc B của UEFA, tìm một nơi để làm việc ở đây tương đối dễ dàng. Tôi nghĩ đó là điều làm nên sự khác biệt, chúng tôi dạy dỗ những đứa trẻ khi còn rất nhỏ và chúng được huấn luyện chuyên nghiệp bởi các HLV có bằng cấp. Do đó, chúng tôi có rất nhiều các cầu thủ ở độ tuổi 17, 18, 19 ra nước ngoài thi đấu, điều sẽ giúp sự nghiệp của họ tiến lên một tầm cao mới”, Heimir Hallgrimsson nói.
 |
| Những sân đấu nhân tạo trong nhà, nơi chắp cánh ước mơ cho trẻ em yêu bóng đá tại Iceland. Ảnh: Liên đoàn bóng đá Iceland. |
Tất cả cùng ước mơ và đề cao chủ nghĩa dân tộc
Gylfi Sigurdsson, ngôi sao số một tại đội tuyển Iceland, hiện khoác áo Swansea City, là minh chứng rõ ràng nhất cho công tác đào tạo trẻ tại đảo quốc này. Sigurdsson gia nhập Reading khi mới 16 tuổi. Anh được cho Crewe và Shrewsbury mượn trước khi được đội bóng Đức Hoffenheim để ý tới. Tại đây, những màn trình diễn tốt giúp tiền vệ này trở lại Ngoại hạng Anh để thi đấu cho một đội bóng tầm cỡ là Tottenham.
“Khi bạn nhìn vào trường hợp của Gylfi, cậu ấy kinh qua nhiều CLB mà chưa từng bị lụn bại. Ngay cả khi gặp khó khăn ban đầu, giờ cậu ấy đã là một cầu thủ đẳng cấp. Tôi nghĩ đó là văn hóa của người Iceland. Họ luôn làm việc chăm chỉ và có ý thức tự bảo vệ. Đó thực sự là một cộng đồng mà bạn muốn làm việc cùng”, Lars Lagerback, người đang cùng Heimir Hallgrimsson dẫn dắt đội tuyển Iceland, nói.
Lagerback là một người Thụy Điển. Ông dẫn dắt Iceland từ năm 2011 và cùng với Hallgrimsson, đưa đội tuyển quốc gia nước này lên một tầm cao mới. Sự lớn mạnh của Iceland không chỉ là một phút lóe sáng. Tại vòng loại World Cup 2014, họ kết thúc vòng bảng với vị trí thứ hai chỉ sau Thụy Sỹ, bất chấp việc bị đánh giá rất thấp. Thất bại trước Croatia ở trận play-off khiến quốc gia nhỏ bé này lỡ cơ hội dự giải đấu lớn nhất hành tinh. Nhưng theo Lagerback, đó chính là thời điểm mà người ta phải có cái nhìn khác về bóng đá Iceland.
 |
| Heimir Hallgrimsson (phải) và Lars Lagerback, hai kiến trúc sư cho thành công của đội tuyển Iceland tại vòng loại Euro 2016. Ảnh: Reuters. |
Eidur Gudjohnsen từng giã từ đội tuyển quốc gia sau thất bại trước Croatia kể trên nhưng tuyên bố trở lại 18 tháng sau đó vì tham vọng đưa nước nhà lần đầu góp mặt ở một sân chơi lớn còn dang dở.
Ở đội tuyển Iceland hiện tại, lứa cầu thủ từng dự vòng chung kết U21 châu Âu 2011 đang bắt đầu vào độ chín. Rất nhiều người trong số họ thần tượng Gudjohnsen khi còn là một đứa trẻ. Chơi bóng bên cạnh thần tượng luôn là điều tuyệt vời. Biết đâu đấy, một ngày không xa, Iceland sẽ có một ngôi sao khoác áo Chelsea hay Barca, như con đường mà Gudjohnsen đã đi.
“Bạn có thể thấy, các cầu thủ đang theo gót tôi. Họ được nuôi lớn bằng cách xem tôi chơi bóng và có lẽ, lớn lên bằng việc điều khiển tôi trong PlayStation. Nghe có vẻ lạ lùng nhưng một khi bạn bước vào sân tập luyện, những điều này sẽ biến mất. Tôi chỉ là một thành viên trong đội mà thôi”, Gudjohnsen chia sẻ thêm với hãng thông tấn của Anh.
 |
| Eidur Gudjohnsen (trái) và Gylfi Sigurdsson, những người đại diện cho bóng đá Iceland xưa và nay. Ảnh: AFP. |
Ở tuổi 37, Gudjohnsen đang thi đấu cho đội bóng Trung Quốc Thân Hoa Thượng Hải. Tuy nhiên, tiền đạo này ấp ủ tham vọng trở lại thi đấu ở châu Âu để duy trì thể lực qua đó đủ tiêu chuẩn thi đấu ở Euro năm sau.
“Tôi đang xem xét một số phương án. Thành công của đội tuyển quốc gia là yếu tố hàng đầu thúc giục tôi tiếp tục con đường của mình. Đơn giản mà nói, tôi là người yêu bóng đá, không khó để thuyết phục tôi tiếp tục ra sân. Nó giống như một phần thưởng, một hạnh phúc cuối sự nghiệp”, Gudjohnsen chia sẻ.
Với cựu ngôi sao Chelsea và Barca, Euro 2016 có thể là cái kết hoàn hảo cho sự nghiệp lẫy lừng của anh. Nhưng với bóng đá Iceland, với hàng nghìn cậu bé đã và đang xem Gudjohnsen chơi bóng, giải đấu tại Pháp năm sau mới là cánh cửa mở ra một tương lai rạng rỡ phía trước.
Di Khánh
