Pep Guardiola: Thiên tài hay kẻ ăn may

* Trận Olympiakos - Bayern diễn ra lúc 1h45 ngày mai 17/9, giờ Hà Nội.

"Pep chỉ có duy nhất một con đường: mang về chức vô địch Champions League. Nếu không, triều đại của ông ta tại Bayern là một thất bại," đấy là nhận định mới nhất của cựu tuyển thủ Đức Dietmar Hamann. Hamann không phải là người duy nhất đặt Pep dưới áp lực. Stefan Effenberg nói: "Pep phải vô địch Champions League vì đấy là điều Bayern đang chờ đợi. Người ta bảo ông ấy là HLV đẳng cấp thế giới, chỉ có vô địch châu Âu lần nữa mới chứng minh điều đó".

Khi Bayern bổ nhiệm Guardiola làm HLV trưởng cách đây hơn hai năm, đấy là một quang cảnh hoàn toàn khác. Trong ánh đèn flash sáng choang, Pep bước ra khỏi đường hầm của sân vận động Allianz Arena ngày 24/6/2013 như một minh tinh điện ảnh. Đấy cũng là cảnh tượng mà cả thế giới bóng đá phải dõi theo. Bayern - đội bóng số một thế giới khi ấy, vừa giành cú ăn ba lịch sử - đã bổ nhiệm HLV được săn đón nhất thế giới, người đã tạo nên một Barcelona được xưng tụng là đội bóng mạnh nhất mọi thời đại.

Guardiola cho thấy ông đã suy tính rất kỹ trước khi nhận lời Bayern. Ông đã có một năm nghỉ ngơi, sạc lại năng lượng trước khi đến vùng Bavaria. Trong buổi họp báo đầu tiên trên cương vị mới, ông đã trả lời với thứ tiếng Đức rất sỏi. Kết thúc năm đầu tiên tại Munich, người ta viết sách về ông, và đó là cuốn bán chạy nhất ở Đức.

Vậy mà bây giờ, khi Guardiola bước vào năm cuối của hợp đồng, CĐV Bayern đang chia rẽ vì ông. Một bên tôn trọng những thành quả của Guardiola. Tiếp quản một đội bóng vừa mới ăn ba bao giờ cũng là một thử thách khủng khiếp. Nhưng ông đã mang về hai chức vô địch Bundesliga, một Cup Quốc gia, một FIFA Club World Cup và một Siêu Cup châu Âu. Ở Champions League, ông hai lần dừng chân ở bán kết, chỉ chịu thua những đội sau đó lên ngôi vô địch.

Trong lịch sử Bayern, hiếm ai có tỷ lệ thắng trận nhiều như Pep. Trong 97 trận đấu mà Guardiola cầm quân cho Bayern trên mọi mặt trận, ông chỉ thua vỏn vẹn 12 trận. Trong 12 trận thua ấy, có hai trận thua tại vòng bảng Champions League sau khi Bayern đã có vé vào vòng knock-out. Ở Bundesliga, cũng vỏn vẹn có hai trận thua đến trước khi Bayern đủ điểm giành đĩa bạc. Tức là dù chịu tiếng thua 12 trận, hết phân nửa số đó là những kết quả không ảnh hưởng gì đến hòa bình thế giới. Đấy chẳng phải là một thống kê ấn tượng sao?

Bất chấp Guardiola có gặt hái bao nhiêu danh hiệu đi nữa với Bayern, ông vẫn sẽ bị đánh giá thấp nếu không cùng CLB này vô địch Champions League. Ảnh: Reuters.

Với những người phản bác Guardiola, tất nhiên họ sẽ dựa vào việc ông chưa thể giúp Bayern vô địch Champions League. Về vấn đề này, Karl-Heinz Rummenigge có ý bênh bực cấp dưới. Ông bảo Champions League là một đấu trường hoàn toàn khác với Bundesliga. Ở đó, đội mạnh nhất chưa hẳn đã vô địch, bởi đôi khi chỉ một giây phút xuất thần của cầu thủ đội bạn, một quyết định sai lầm của trọng tài, một lỗi cá nhân của đội nhà... cũng có thể biến toàn bộ chiến dịch đổ sông đổ bể.

Mà Guardiola là người thường xuyên gặp phải những sự cố khách quan kiểu như thế. Champions League 2010, ngọn núi lửa Iceland phun trào khiến ông và các học trò phải ngồi xe buýt ròng rã đến Milan. Rõ ràng trời đã giúp cho Jose Mourinho và Inter dùng chiến thuật "dĩ dật đãi lao" (lấy sức nhàn chống địch mỏi) để đả bại Pep trên sân nhà San Siro ngày ấy. Hay như mùa trước, Bayern đã chơi cực tốt trước Barca, trước khi 15 phút điên rồ của thiên tài Messi đã phá tan tất cả. Trận đó, Bayern còn không có được sự phục vụ của cả đôi cánh "Robbery" lẫn tiền vệ đa năng David Alaba.

Một luận điểm khác chỉ trích Guardiola là việc ông đã phá tan chất Đức của Bayern. Cựu HLV Ottmar Hitzfeld bảo Bayern giờ quá nhiều cầu thủ nước ngoài. Xabi Alonso đã thay thế Toni Kroos, Arturo Vidal thay Bastian Schweinsteiger. Sự xuất hiện của các cầu thủ Tây Ban Nha như Thiago Alcantara, Javi Martinez và Juan Bernat cũng khiến Bayern mất dần chất Đức, tăng dần chất Tây Ban Nha. Nói cách khác, thay cho phong cách mạnh mẽ, dứt khoát, Bayern bây giờ lại quá mềm mại. Khi đại diện của Mario Goetze đăng đàn mắng mỏ Guardiola vì đã hắt hủi thân chủ của mình, ông nhận được rất nhiều ý kiến tán thành.

Thế nhưng những người chỉ trích quên mất một điều Guardiola không phải và cũng không thể là Jupp Heycnkes. Ông là một HLV khác, có một triết lý khác và cần những quân cờ khác cho triết lý ấy. Vả lại khi chọn Guardiola, Mathias Sammer cũng như các lãnh đạo chóp bu khác của Bayerrn đã biết rất rõ việc HLV này sẽ thay đổi Bayern, cải tiến để đội bóng ấy tiếp tục ngự trị trên đỉnh cao.

Bức ảnh này được xem như bằng chứng cho thấy Guardiola phá nát đội hình thừa kế từ vị tiền nhiệm (Pizzaro, Kroos, Mandzukic, Gomez, Shaqiri, Schweisteiger, từ trái sang, đều đã ra đi). Nhưng Bayern vẫn có lý khi bổ nhiệm Guardiola vì họ biết họ cần gì ở ông.

Bây giờ, mối lương duyên của Guardiola với Bayern đang bước vào năm cuối cùng. Những lời chỉ trích ấy sẽ tan biến nếu rốt cục Guardiola làm được điều mà Bayern chờ đợi - một chức vô địch Champions League. Mùa hè qua, Guardiola đã suy nghĩ rất nhiều về việc làm cách nào để giúp Bayern kiểm soát toàn cục vận mệnh của chính họ. Những bản hợp đồng với Arturo Vidal và Douglas Costa sẽ giúp Guardiola kiện toàn "con quái vật xứ Bavaria".

Trận đấu với Leverkusen hồi đầu mùa, Guardiola từng gây sốc khi tung ra sân một đội hình không có lấy trung vệ thực thụ nào. Những cách tân chiến thuật ấy không thiếu trong những năm HLV này làm việc ở Munich. Nhưng người ta vẫn luôn cố nhìn vào mặt tối mà phủ lấp đi những gì ông đã làm được. Chỉ có Champions League mới đập tan những hoài nghi ấy.

Và để vượt qua cái bóng của Heynckes, cách tốt nhất là nhìn vào... Heynckes. Vì chẳng phải Heynckes giành Champions League cũng trong năm cuối của hợp đồng đấy sao?

Hoài Thương